कोरोनासोबत जीवशास्त्राचा अभ्यास!
अर्थशास्त्र, राज्यशास्त्र व पुढे विधीशास्त्र शिकून वकिलीत पडल्यानंतर माणसांतील संबंधावरच लक्ष केंद्रित केले गेल्याने इतर गोष्टी हळूहळू नजरेतून सुटत गेल्या. माणूस सोडून या जगात बऱ्याच गोष्टी अशा आहेत की त्या गोष्टींचा अभ्यास सुटला तर मनुष्याचे जीवन कठीण होऊ शकते हे कोरोनाने सिद्ध केले आहे. या गोष्टी म्हणजे सूर्यप्रकाश, हवा, पाणी, जमीन, अन्न व औषध पुरवणाऱ्या वनस्पती, सूक्ष्मजीव, मोठे जीव व शेवटी माणूस. या सर्व गोष्टींचे एकमेकांशी अत्यंत जवळचे नाते आहे. पण माणूस सोडून सृष्टीत असणाऱ्या इतर गोष्टींकडे आपण दुर्लक्ष करतो आणि मग तिथेच फसतो. या पृथ्वीवर जीवन कसे निर्माण झाले याचा रोचक इतिहास डार्विन शास्त्रज्ञाने सांगितला. पण आपला इतिहासाचा अभ्यास माणसाच्या इतिहासापुढे जातच नाही. हवा, पाणी व इतर मूलद्रव्यांनी अमिबा सारखे प्राणी कसे निर्माण केले. सजीव सृष्टी काय अशीच हवेतून पटकन निर्माण झाली नाही. तर अगोदर वनस्पती व कोरोना सारखे अर्धजीव, अर्धजीवातही कोरोना सारखे सूक्ष्म अर्धजीव व वनस्पती सारखे मोठे अर्धजीव, नंतर टी.बी. च्या रोगजंतूसारखे सूक्ष्म पूर्णजीव (जिवाणू), नंतर पाली, साप यासारखे सरपटणारे प्राणी, मग हवेत उडणारे पक्षी, मग ससे, हरणे यासारखे वनस्पतीजन्य प्राणी, नंतर वाघ, सिंहासारखे मांसाहारी प्राणी व सर्वात शेवटी शाकाहारी व मांसाहारी असा माणूस. हा एवढा मोठा लांबलचक प्रवास व इतिहास आहे पृथ्वीवरील सजीवांच्या उत्क्रांतीचा! हा इतिहास किती जण वाचतात, अभ्यासतात? वैज्ञानिक सत्य हे आहे की माणसांचा नुसता माणसांशीच नव्हे तर इतर अनेक व विविध निर्जीव व सजीव पदार्थांशी अत्यंत जवळचा संबंध आहे. इतका की आपले संपूर्ण मानवी जीवनच या इतर सर्व पदार्थांवर अवलंबून आहे. कोरोना विषाणू हा अशाच अनेक व विविध अर्धजीवी पदार्थांतला एक अत्यंत सूक्ष्म पदार्थ! पण या अत्यंत सूक्ष्म अर्धजीवाने संपूर्ण जगाला जेरीस आणलेय की नाही? सूक्ष्मजीव शास्त्रात अशा सूक्ष्म अर्धजीवी विषाणूंचा व सूक्ष्म पूर्णजीवी जिवाणूंचा सखोल अभ्यास असतो. या अभ्यासातूनच पुढे सखोल अभ्यासाचे औषधनिर्माण शास्त्र उदयास आले. किती अवघड आहेत या गोष्टी! आपल्याला मात्र पटकन कोरोनावर लस हवीय! एवढी का सोपी गोष्ट आहे ती?
-ॲड.बी.एस.मोरे©२२.७.२०२०
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा