धर्म व कायद्यातील फरक!
इतर प्राणीमात्रांप्रमाणे मानवालाही मूलभूत जैविक वासना आहेत. पण या वासनांचे समाधान करण्याच्या इतर प्राणीमात्रांच्या नैसर्गिक पद्धती व मानवाच्या नैसर्गिक पद्धती यात फरक आहे व या फरकाचे नैसर्गिक कारण म्हणजे मानवाला असलेल्या कनिष्ठ तमोगुणी, मध्यम रजोगुणी व उच्च सत्वगुणी भावना व त्यासोबत असलेली उच्च बुद्धी.
आदिमानवापासून आधुनिक मानवा पर्यंतचा उत्क्रांतीचा काळ म्हणजे मानवी तमोगुण ते मानवी रजोगुण ते मानवी सत्वगुण असा गुणात्मक विकासाचा संक्रमण काळ. तमोगुण म्हणजे क्रूर गुन्हेगारी राक्षसी प्रवृत्ती. रजोगुण म्हणजे असभ्य भ्रष्टाचारी व सभ्य नैतिक यांचे मिश्रण असलेली मिश्र प्रवृत्ती. सत्वगुण म्हणजे मानवी सभ्यतेची आदर्श नैतिक प्रवृत्ती. मनुष्याचा तमोगुण म्हणजे कनिष्ठ (नीच) भावना, मनुष्याचा रजोगुण म्हणजे मध्यम भावना व मनुष्याचा सत्वगुण म्हणजे उच्च भावना.
धर्म म्हणजे अध्यात्म नसून ती मनुष्याच्या उच्च भावनेवर आधारित असलेल्या आदर्श नैतिक प्रवृत्तीची आचार संहिता होय. जिथे सत्वगुणी धर्म नांदतो तिथे सौम्य व कठोर शिक्षेची तरतूद असलेल्या कायद्याची गरज नसते. पण जिथे अधर्म असतो म्हणजे तमोगुण व रजोगुण यांचा निवास असतो तिथे शिक्षा प्रधान कायद्याची आवश्यकता असते.
-©ॲड.बी.एस.मोरे, ६.७.२०२४
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा