उतार वयातील कमकुवतपणा व विकास!
लहानपणातली व तारूण्यातील उत्साह, ताकद व चपळता उतार वयात कमी झालेली असते. अर्थशास्त्रात उतरत्या सीमांत उपयोगितेचा एक नियम आहे (इंग्रजीत लॉ अॉफ डिमिनिशिंग मार्जिनल युटीलिटी). त्याप्रमाणे मानवी शरीर व मनाची निसर्गाला असलेली उपयुक्तता वाढत्या वयानुसार कमी कमी होत गेल्याने तो निसर्ग मानवी शरीर व मनाला (शरीरातच मन असते, मनात शरीर नव्हे) भंगारात काढण्याची तयारी करीत असावा व त्यामुळेच उतार वयात मानवी शरीर व मन कमकुवत होत जात असावे. या उतार प्रक्रियेला मानवी शरीर व मनाचा घसारा (इंग्रजीत डिप्रिशियशन) असेही अर्थहिशोबी भाषेत म्हणता येईल. म्हातारपणीच्या या उतार प्रक्रियेला उतरत्या सीमांत क्षमतेचा नियम (इंग्रजीत लॉ अॉफ डिमिनिशिंग ॲबिलिटी) असेही म्हणता येईल. त्यामुळे होते काय की शरीरावरची घाण साफ करण्यासाठी लागणारी टूथब्रश, दाढीचे ब्लेड, मिशीचे केस कापण्याची कात्री यासारखी शस्त्रे हाताबोटांत नीट धरता येत नाहीत. हातपाय कंप पावतात, थरथरतात. याचे कारण म्हणजे शरीराचे अवयव कमकुवत झालेले असतात. मेंदू (ज्यात मन असते) हाही शरीराचा अवयव (शरीराचा राजा का असेना) असल्याने तोही मेंदूपेशींसह कमकुवत झालेला असतो. त्यामुळे मन कमकुवत होऊन मनाचा आत्मविश्वास कमी झालेला असतो. सगळ्याच सजीवांच्या शरीर व मनात होणारे हे परिवर्तन नैसर्गिक व अनिवार्य असते. त्यामुळे हा बदल स्वीकारण्याशिवाय गत्यंतर नसते. या नैसर्गिक परिवर्तनाशी सुसंगत वर्तन कसे करता येईल हे पहावे व तसे तंत्र विकसित करावे. यालाही आपण विकासाचा भाग म्हणूया व वृध्दावस्थेत तो भाग शिकूया!
-ॲड.बी.एस.मोरे©१७.१२.२०२१
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा