आयुष्याचे टप्पे व मेंदूतील कप्पे!
जन्मानंतर सुरू होऊन मृत्यूजवळ संपणाऱ्या मानवी आयुष्याचे काही टप्पे असतात व त्या टप्यांवर जीवन जगताना येणारे आयुष्याचे वेगवेगळे अनुभव असतात. बालपण व शाळा, तरूणपण व कॉलेज, मध्यम व प्रौढ वयातील नोकरीधंदा, व्यवसाय, साठीनंतरची वृध्दावस्था हे मनुष्य जीवनाचे काही ठळक टप्पे. प्रत्येक टप्प्यावर वेगवेगळी मुले, माणसे भेटतात व वेगवेगळे अनुभव येतात. जाणिवा प्रगल्भ होत जातात. आयुष्याच्या या प्रत्येक टप्प्यासाठी मेंदूत स्वतंत्र कप्पे तयार होत जातात. आपण संगणकात विषयानुरूप फोल्डर्स तयार करतो. पण मेंदूत असे फोल्डर्स (कप्पे) आपोआप तयार होतात. बालपणाचा कप्पा उघडला की बालपण आठवते, तरूणपणाचा कप्पा उघडला की तरूणपण आठवते. मग वृध्दापकाळात एकेक कप्पे उघडून त्यात रमता येते. प्रत्यक्षात मात्र त्या संपलेल्या मागच्या टप्प्यांवर उलट वळून मागे जाता येत नाही. पण त्या टप्प्यांचा आभासी अनुभव व आनंद मेंदूतल्या मेंदूत घेता येतो. आयुष्याचा प्रत्येक टप्पा हा महत्वाचाच असतो. तिथे काही धोकेही असतात. ते नीट ओळखून सरळ मार्गावर रहायचे असते. तरच पुढचा टप्पा सुरळीत पार पडतो. एखादा टप्पा वाईट लोकांच्या संगतीला लागल्याने जीवनाला वाईट वळण लावू शकतो. आपण मिडियात सद्या अंमली पदार्थ व इतर वाईट गोष्टींच्या नादी लागून काही तरूण मंडळी वाया गेल्याचे बघत आहोत. आपण सद्या कोरोना साथीचा भयानक काळ अनुभवत आहोत. पण हा अनुभव लहान मुलांना वेगळा असेल, तरूणांना वेगळा असेल व माझ्या सारख्या वृद्धांना वेगळा असेल. हा अनुभव प्रत्येकजण ज्याच्या त्याच्या टप्प्यावर मेंदूत साठवत असेल. त्या टप्प्याचा प्रत्येकाच्या मेंदूत या अनुभवाचा कप्पा तयार होत असेल. पण हा अनुभव भयानक आहे. त्याची आठवण मेंदूच्या कप्प्यात साठली तरी तो कप्पा उघडून त्या अनुभवात रमणे कोणालाही आवडणार नाही.
-ॲड.बी.एस.मोरे©१६.९.२०२०
